Իսահակ Նյուտոն

Իսահակ Նյուտոնը համարվում էր փիլոսոփա, որովհետև իր ժամանակին փիլոսոփայությունը ընդգրկում էր բնական գիտությունները:

Իսահակ Նյուտոնը գրքի հեղինակն է, որում նա նկարագրում է գրավիտացիան ու շարժման օրենքները և հիմք է դնում դասական մեխանիկային: Նա նաև դիֆերենցիալ հաշվարկման հիմնադիրներից մեկն է:

Իր փայլուն հետազոտության համար, մանավանդ ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի բնագավառում, Նյուտոնը համարվում է աշխարհի լավագույն գիտնականներից մեկը:

Նյուտոնի հայրը, մի հասարակ հողագործ, որդու ծնունդից առաջ մահացավ: Դպրոց նա այցելեց մոտակա Գրանտհեմ քաղաքում և 18 տարեկանում ընդունվեց Թրինիթի Վարժարան, որն ավարտեց 1665 թ. :

1666-1675 թթ. նա զբաղվում էր գիտությամբ: 1666 թ. նա ստեղծեց գրավիտացիայի տեսությունը, 1668 թ. ներկայացրեց իր տարբեր ոսպնյակներից բաղկացած «Հայելի-հեռադիտակ»-ը, 1672-ից զբաղվեց լույսի հատկություններով և գրեց բազմաթիվ աշխատանքներ:

1675-1682 թթ. Նյուտոնը գիտական աշխատանքներ չկատարեց: Դրանից հետո նա ստեղծեց գրավիտացիայի օրենքները, բացատրեց մոլորակների էլիպսաձև շարժումը և 1687 թ. գրեց իր գլուխգործոցը:

1727 թ. մեծ հանդիսավորությամբ, Նյուտոնին հանձնեցին հողին: Նրա գերեզմանը գտնվում է ԼոնդոնիՎեստմինստեր մատուռում:

Գլխուղեղի ընդհանուր բնութագիրը

Գլխուղեղը տեղադրված է գանգի խոռոչում։ Ուղեղը մարդու հետ կարող է մեծանալ և 20 տարեկանում հասնում վերջին մեծությանը։

Գլխուղեղից դուրս են գալիս 12 զույգ գանգուղեղային նյարդեր, որոնցից է ներքին օրգանների աշխատանքը կարգավորող թափառող նյարդը։

Գլխուղեղում գոյություն ունի գորշ նյութ (նեյրոնների մարմիններ), որը գտնվում է՝ ուղեղի կեղևում և ուղեղի ներսում (սպիտակ նյւթի մեջ կորիզների ձևով)։

Գլխուղեղը կազմված է հետևյալ բաժիններից՝

• Երկարավուն ուղեղ-ողնուղեղի վերին հաստացած կոնաձև մասն է (2,5-3սմ)։ Կառուցվածքով նման է ողնուղեղին, կատարում է ռեֆլեքսային և հաղորդող գործառույթներ։
• Կամուրջ-կապ է հաստատում երկարավուն ուղեղի, ուղեղիկի և մեծ կիսագնդերի միջև։ Այն հիմնականում իրականացնում է հաղորդչական գործառույթ։ Նրանում գտնվող կորիզները ղեկավարում են գլխի դիմային մասի մկանային աշխատանքը և գեղձերի հյութազատությունը։
• Միջին ուղեղ-այն տեղադրված է կամրջից վերև, միացնում է գլխուղեղի բոլոր բաժինները, ապահովում կմախքի մկանների լարվածությունը, ինչպես նաև լույսի և ձայնի նկատմամբ կողմնարոշման ռեֆլեքսը։
• Միջանկյալ ուղեղ-գտնվում է մեծ կիսագնդերի տակ, որի հիմնական բաժիններից են տեսաթումբը և ենթատեսաթումբը։ Տեսաթումբում են տեղադրված բոլոր զգայարանների եթակեղևային կենտրոնները։ Ենթատեսաթմբում են տեղադրված վեգետատիվ նյարդային համակարգի բարձրագույն կենտրոնները, այն վերահսկում է ներքին միջավայրի բաղադրությունը։ Այնտեղ են գտնվում նաև քնի, քաղցի և ծարավի զգացողության, ջերմակարգավորման կենտրոնները։
• Ուղեղիկ-գտնվում է երկարավուն ուղեղի թիկնային մասում, կազմված է երկու կիսագնդերից և կիսագնդերը միացնող որդանման սպիտակ նյութից։ Այն կազմում է ուղեղիկի գալարապատ մակերեսը, իսկ սպիտակ նյութում կազմում է ծառանման պատկեր։ Ուղեղիկի ռեֆլեքսային գործառույթը համաձայնեցված շարժումների իր գործումն է, դրա վնասվածքի դեպքում դիտվում են անկանոն շարժումներ։ Ուղեղիկի վնասվելուց հետո նրա գործառույթները կատարում է մեծ կիսագնդերի կեղևը։
• Մեծ կիսագնդեր-նրանց մակերեսը պատված է գորշ նյութով, որի տակ գտնվում է սպիտակ նյութը:Իր խորքում կան գոշ նյութի կուտակումներ՝ենթակեղևային կենտրոններ:Կիսագնդերի կեղևը ծալքավոր է, որը ունի մեծ թվով ակոսներ, որը մեծացնում է նրա մակերեսը:Կիսագնդի ակոսները բաժանվում է չորս խմբերի՝ճակատային,գագաթային, ծոծրակային և քունքային:Կեղևում տարբերում են՝զգայական,շարժողական,լսողական,տեսողական,համի,հոտառական,ճաշակելիքի գոտիներ:

Երկարավուն ուղեղը, կամուրջը, միջին և միջանկյալ ուղեղը կազմում են ուղեղաբունը։

Герои наших дней

• Есть ли у вас в семейном альбоме фотографии людей  с Карабахской войны,
•   Если есть, то расскажите об их судьбе. Попросите родителей помочь вам в этом вопросе. Спросите их, знают ли они о своих родственниках, побывавших на войне. Может, они рассказывали им что-нибудь о войне.

Сейчас я вам расскажу про своего любимого дедушку Геноса. Он радился в 1919 г. В городе Сисиан, окончил среднюю школу, и поступил в школу Нахичевана, после чего направился в город Шуши и работал в школе.Когда началась большая Армянскоя война, он участвовал в ней с начала до конца. После войны получил высшее образование. В 2002 г. Маршал Куликов в США вручил ему медали отваги и победы.Он был членом союза Армянских ветеранов войны калифорнии.Про него писали во многих газетах а в США был выпущен зборник его стихов.

Սեղան

Առաջադրանք

1) Գտեք AD և BC հիմքերով սեղանի B և D անկյունները, եթե <A=36⁰, <C=117⁰:

180-36=144

180-117=63

2) Հավասարասրուն սեղանի մեծ հիմքը 4մ է, սրունքը՝ 2մ, իսկ դրանց կազմած անկյունը՝ 60⁰: Գտեք սեղանի փոքր հիմքը:

3) Գտեք հավասարասրուն սեղանի անկյունները, եթե հայտնի է, որ սեղանի երկու անկյունների տարբերությունը 40⁰ է:

x+y=180

x-y=40

2x=220

x=220:2

x=110

110+y=180

y=180-110

y=70

4) Սեղանի հիմքերը հարաբերում են, ինչպես 2:3, իսկ միջին գիծը 10սմ է: Գտեք սեղանի հիմքերը:

2x+3x:2=10

5x=10*2

5x=20

x=20:5

x=4

4*2=8

4*3=12

Lրացուցիչ:

5) Ապացուցեք, որ հավասարասրուն սեղանի յուրաքանչյուր հիմքին առընթեր անկյունները հավասար են:

Սեղանի վրա ավելացնենք բարձրություններ՝ճժանդակ գծեր:Քանի որ սեղանը հավասարասրուն է ապա իր սրունքները իրար համապատսանաբար հավասար են:Բարձրություններ քաշելով առաջանում են ուղղանկյուն եռանկյուններ, որոնք իրար հավասար են:Որը նշանակում է իրանց անկյունները նույնպես հավասար են:Այսինքն սեղանի առնթեր անկյունները իար նույնպես հավասար են:

Մասիսն ի վեր

Համակարգներ

ա)2*(-2y)+3-3y+8=0

x=-2y+3

-4y+3-3y=0

3=0+3y+4y

3=7y

2,3=y

2,3*2=4,6

x=4,6

-7y=-11

y=1,5

1,5*2=3

x=3

բ)8x+4y-32-(3x+4y-7)=0

8x-32-3x-7=0

5x-32=0

x=32:5

x=6,4

12,8+y-8=0

y+4,8=0

y=0-4,8

y=-4,8

գ)y=-5x+17

-6x+2*(-5x)+17+6=0

-6x+(-10x)=0-6-17

-16x=-23

x=1,4

1,4*(-5)=-7

y=-7

դ)6x-3y-15+(5x+3y-7)=0

6x-15+5x-7=0

11x-22=0

11x=0-22

11x=-22

x=-22:11

x=2

4-y-11=0

-y-7=0

-y-7=0

-y=0+7

-y=7

y=-7

ե)2*3x+2*2y-2*15=0

3*2x+3*5y-3*6=0

6x+15y-45=0

6x+4y-30=0

6x+15y-45-(6x+4y-30)=0

6x+15y-45-(-6x)-4y-30=0

11y-33=0

11y=0+33

11y=33

y=3

3х+2*3-6=0

3х=0

х=0

զ)12x-15-9-(12x-20y-44)=0

15y-9+20y+44=0

25y+35=0

25y=0-35

25y=-35

y=35:25

y=-1,4

3x-2,8-11=0

3x=0+13,8

3x=18,8:3

x=4,6

ը)25x+15y-35+(9x-15y-135)=

25x-35-15y-135=0

10x-170=0

10x=0+170

10x=17

51-5y-45=0

-5y+6=0

-5y=0-6

-5y=-6

y=-6:(-5)

y=1,2

է)

3*2x+3*4y-3*6=0

2*3x-2*2y-2*25=0

6x+12y-18=0

6x-4y-50=0

6x+12y-18-(6x-4y-50)=0

16y=50

y=3,125

3x+2*3,125-6=0

3x+6,25-6=0

3x=0-6,25+6

3x=-6,25+6

x=-0,08

ա)4x+5y-2-(4x-12y+32)=0

5y-2+12y-32=0

17y-34=0

17y=0+34

17y=34

y=34:17

y=2

x+6+8=0

x+14=0

x=0-14

y=-14

բ)y=-5x+7

6x-2*(-5x)+7-6=0

6x-(-10x)+7-6=0

6x-(-10x)=0-7+6

16x=-1

x=-16

-16*-5=80

y=80

գ)4x+2y-3-(3x+2y-5)=0

4x-3-3x+5=0

x+2=0

x=0-2

4+y-3=0

y+1=0

y=0-1

y=-1

դ)x=3y+6

7*3y+6-2y+15=0

21y+6-2y+15=0

21y-2y=0-15+6

19y=-9

y=-0,5

-0,5*3=-1,5

x=-1,5