Հողատիրության ձևերը
Միջնադարում ձևավորված ԱՎԱՏԱՏԻՐՈՒԹՅԱՆ (ՖԵՈԴԱԼԻԶՄ) հիմքում ընկած հողատիրությունը կալվածքային սեփականատիրությունն էր:
Մեծ Հայքում 428 թ. պետական թագավորական, ծառայողական, մասնագիտական՝ ժառանգական և համայնքային հողատիրության գերագույն տերը թագավոր էր:
Գյուղատնտեսությունը (Երկրագործություն, անասնապահություն, այգեգործություն, մեղվաբուծություն) հիմնված էր մասնավոր և համայնական հողագործության վրա: Համայնական հողային սեփականությունը պետական հողում էր: Այն բաժանված էր հարկատու երդերի միջև: Հարկերի գանձումը և ապրանքափոխանակությունը հիմնականում կատարվում էր բնամթերքով:
Հորից որդուն անցնող ժառանգական հողերը կոչվում էին հայրենական: Ժառանգական փոխանցման պատճառով թագավորական հեղերը սկսում էին քչանալ: Երկրի կենտրոնում(միջնաշխարհում) գտնվում էին արքունի հողերը, որտեղ ապրում էր թագավորական ընտանիքը: Երբ Հայաստանը գտնվում էր Պարսկաստանի տակ, այդ հողը պատկանում էր հայ նախարարներին:Արևելյան հայասանում Պարսկաստանը ճանաչեց հայ նախարարներին, իսկ արևմտայն հայաստանում Բյուզանդական կայսրությունը չճանաչեց և փոխեց նախարարներին:
Քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն
IIIդ․ վերջին Մեծ Հայքի թագավորությունը հայտնվել էր քաղաքական բարդ պայմաններում։ Սրվել հռոմեա-պարսկական հարաբերությունները։
IVդ․ սկզբին քրիստոնեությունը Հայաստանում դարձավ պետական կրոն։
Տրդատ III-ի հրամանով Գրիգոր Պարթևը 13 տարի անց էր կացրել Խոր Վիրապում։ IIIդ․ վերջին Հռոմից Հայաստան էին փախել քրիստոնյա կույսերը։ Տրդատ III-ի որոշմամբ նրանց մահապատժի էին ենթարկել։ Խոր Վիրապից դուրս գալուց հետո Գրիգորը սկսում է քրիստոնեության քարոզչությունը Հայաստանում։
Տրդատ III-ի հրամանով նախարարները, ազատները, հայոց զորքը, գավառապետերը, հավաքվում են Վաղարշապատում և Գրիգոր Լուսավորիչին կարգում են քահանայապետ։ Գրիգորը հայ նախարարների ուղեկցությամբ մեկնում է Կապադովկիա Սուրբ-Մաժակ քաղաքը։ Այնուհետև նա վերադառնում է Հայաստան։ Բագավանում՝ Նպատ լեռան ստորոտում, Տրդատ Մեծը, Աշխեն թագուհին և հայոց զորքը մեծ պատվիրակներով դիմավորում են Գրիգորին։ Լուսաբացին նա արքունիքին, զորքին և ժողովրդին Արածանիի ջրերում մկրտում է։ Այդպես 301թ․ քրիստոնեությունն աշխարհում առաջինը Հայաստանում հռչակվում է պետական կրոն։
Հետազոտական աշխատանք
- Համեմատել Հայաստանում և Եվրոպայում քրիստոնեության տարածման ընթացքը;
Հայ առաքելական եկեղեցին հաստատվեց 1 դարում:Քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ընդունելու գորտում մեծ դեր խաղացին ս. Գրիգորը և Տրդատ III-ը:Գրիգոր Լուսավորիչը երազում տեսնելով Քրիստոսին իջնելիս, այդ տեղում կանգնեցնում է փրկչական խաչը, և այդ վայրը սկսվում է կոչվել էջմիածին: Սուրբ Գրիգորը մեկնում է Մաժաք-Կեսարիա քաղաքը, որտեղ դարնում է հայց կաթողիկոս:Այդպես 301 թ. քրիստոնեությունը առաջինը Հայաստանում է հռչակվում պետական կրոն:
- Նկարագրել ավատատիրության ձևավորմանը նպաստող կարևորագույն իրադարձությունները;
Միջնադարում ձևավորված ԱՎԱՏԱՏԻՐՈՒԹՅԱՆ (ՖԵՈԴԱԼԻԶՄ) հիմքում ընկած հողատիրությունը կալվածքային սեփականատիրությունն էր:
Մեծ Հայքում 428 թ. պետական թագավորական, ծառայողական, մասնագիտական՝ ժառանգական և համայնքային հողատիրության գերագույն տերը թագավոր էր:
Գյուղատնտեսությունը (Երկրագործություն, անասնապահություն, այգեգործություն, մեղվաբուծություն) հիմնված էր մասնավոր և համայնական հողագործության վրա: Համայնական հողային սեփականությունը պետական հողում էր: Այն բաժանված էր հարկատու երդերի միջև: Հարկերի գանձումը և ապրանքափոխանակությունը հիմնականում կատարվում էր բնամթերքով:
Հորից որդուն անցնող ժառանգական հողերը կոչվում էին հայրենական: Ժառանգական փոխանցման պատճառով թագավորական հեղերը սկսում էին քչանալ: Երկրի կենտրոնում(միջնաշխարհում) գտնվում էին արքունի հողերը, որտեղ ապրում էր թագավորական ընտանիքը: Երբ Հայաստանը գտնվում էր Պարսկաստանի տակ, այդ հողը պատկանում էր հայ նախարարներին:Արևելյան հայասանում Պարսկաստանը ճանաչեց հայ նախարարներին, իսկ արևմտայն հայաստանում Բյուզանդական կայսրությունը չճանաչեց և չէղյալ համարեց ժառանգական ավատատիրությունը:
Լուիզա Եղիազարյան 